Với đặc điểm địa hình, khí hậu, thời tiết, Việt Nam có tiềm năng phát triển điện mặt trời. Nhờ chính sách khuyến khích phát triển nguồn điện từ năng lượng tái tạo, nhiều dự án nguồn điện mặt trời đã được đầu tư xây dựng.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc phát triển ồ ạt điện mặt trời quy mô tập trung gây nguy cơ quá tải lưới điện và mất an toàn trong vận hành hệ thống điện. Hàng nghìn tỷ đồng được đưa ra để tăng cường, nâng cấp đường dây truyền tải và trạm biến áp (kể cả lưới điện siêu cao áp 500 kV) để có thể hấp thụ được lượng công suất đã được duyệt. 

Hiện nay, điện mặt trời áp mái được nhiều chuyên gia đánh giá cao bởi không tốn diện tích đất lại giúp tăng cường chống nóng hiệu quả cho các công trình. Hệ thống này được lắp đặt với quy mô nhỏ trên mái nhà dân, mái tòa nhà thương mại, mái công xưởng, nhà máy... với quy mô vài kW đến MW.

Các tấm pin mặt trời thông dụng có công suất khoảng 290-350Wp được thiết kế kiểu panel diện tích khoảng 1,9 m2. Nếu diện tích mái nhà khoảng 20 m2 thì có thể lắp đặt được 10 panel, công suất điện cực đại thu được khoảng trên 3 kWp, đủ dùng cho các thiết bị điện thông dụng trong một gia đình.

Nhờ quy mô nhỏ, lắp đặt phân tán nên điện mặt trời áp mái thường được đấu nối vào lưới điện hạ áp và trung áp hiện hữu, không cần đầu tư thêm hệ thống lưới điện truyền tải. Hệ thống này cũng được lắp đặt nhiều ở các mái nhà trong thành phố, khu công nghiệp nên có tác dụng làm giảm quá tải lưới điện truyền tải từ các nguồn điện truyền thống, thường đặt ở xa các trung tâm đông dân. 

Mô hình điện mặt trời áp mái.

Với nhiều ưu điểm của hệ thống điện mặt trời áp mái, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã thực hiện nhiều hoạt động nhằm khuyến khích sử dụng hệ thống này, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và tư nhân đầu tư phát triển, lắp đặt trên mái các tòa nhà trụ sở, công trình điều hành, trạm biến áp...

Cuối năm 2018, tại các công trình xây dựng trực thuộc các đơn vị thành viên của EVN đã có trên 3,2 MW công suất điện mặt trời áp mái được lắp đặt, trong đó tại Tổng công ty Điện lực Hà Nội có 52 kWp, Tổng công ty Điện lực miền Trung chiếm 352 kWp, Tổng công ty Điện lực miền Nam là 1.985 kWp. Trên toàn quốc ước tính có 1.800 khách hàng đã lắp đặt hệ thống này với tổng công suất 30,12 MW.

Tuy nhiên, đại diện EVN cho biết, việc phát triển điện mặt trời áp mái vẫn còn nhiều khó khăn do chi phí lắp đặt cao, khoảng 20-23 triệu đồng mỗi kWp công suất. Vì vậy, giá thành điện sản xuất ra cũng chưa cạnh tranh. Theo các điều tra khí tượng, khu vực miền Bắc và Bắc Trung Bộ có số giờ nắng ít hơn khu vực miền Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, hiệu quả đầu tư còn thấp.

Trong hội thảo "Thúc đẩy phát triển điện mặt trời áp mái tại Việt Nam" ngày 27/2 vừa qua, lãnh đạo EVN cũng đưa ra một số kiến nghị như tiếp tục tuyên truyền quảng bá về lợi ích của phát triển điện mặt trời áp mái, khuyến khích các cơ quan tổ chức lắp đặt hệ thống hay đưa các các cơ chế hỗ trợ các hộ gia đình.

"Chính phủ cần có cơ chế cho các nhà đầu tư (bên thứ 3) tham gia đầu tư điện mặt trời áp mái trên mái công trình; các nhà tài trợ, ngân hàng, các tổ chức quốc tế và trong nước tham gia sâu rộng vào thị trường. Trong khi, các nhà sản xuất, cung cấp, lắp đặt phối hợp với EVN và các đơn vị điện lực tuyên truyền, quảng bá, cung cấp các giải pháp, dịch vụ hỗ trợ mở rộng thị trường này", đại diện doanh nghiệp kiến nghị.

Theo: VnExpress